Blockchain Teknolojileri
Hayatımıza Bitcoin ile giren blockchain teknolojisi, merkeziyetsiz ya da daha az merkezileşmeyle otoritenin kontrolünü ekarte etmeyi amaçlayan veri bloklarının dijital ortamda oluşturulmasını, gelişmesini, transferini ve güvenliğini amaçlayan eğitim, sağlık, turizm, gıda, finans, eğlence, tarım vb. birçok alanda sektörün gelişmesine öncülük edebilecek ve kullanılabilecek sürekli büyüyen ve gelişen bir teknolojik sistemi ifade etmektedir.
Kripto varlık kavramı ise günlük hayatta sıkça karşılaşmaya başladığımız coin ya da token olarak mali değer atfedilen, değiş tokuş, trade, yatırım amacıyla kullanılan merkeziyetsiz ya da regüle edilmiş borsalarda, soğuk veya sıcak cüzdanlarda saklanabilen dijital para kavramını ifade etmektedir. Kripto varlık sadece kripto paradan ibaret değildir. NFT, metaverse evreninde bir arazi veya yapı gibi sadece para kavramıyla sınırlandırmayıp blockchain teknolojisi ile sürekli gelişen tüm kripto ürünleri ifade eden daha genel ve kapsayıcı bir kavramdır. Her ne kadar sadece kripto para kavramı ilk etapta hayatımıza girmiş olsa da, ilerleyen süreçte kripto varlıkların çeşitlenerek artacağı ve artan mali değer atfedileceği bir sürece doğru gireceğimiz aşikârdır.
Merkeziyetsiz olmayı amaçlayan bir teknolojinin gelişmesi ve mali değer kazanması, merkezi otoritenin zaruri olduğu ülke kavramı ile uyuşmadığından ve finansal olarak kontrolünün zor olması, global finans piyasalarını ve düzenini etkileyebileceği, daha önemlisi de kontrol edilebilirlik anlamında yarattığı tereddüt ile kabul görmek istenmemiştir. Bu sürekçe ülkeler tarafından anlaşılamamıştır. Başta Çin olmak üzere, birçok ülkede defalarca yasaklama yoluna gidilmiştir. Ancak kripto varlıkların tamamen ortadan kaldırılamayacağı anlaşılmış ve ülkelerce kendilerine ait dijital paranın hayata geçirilmesi fikri doğmuştur. Çin’in dijital yuan ile ilgili çalışmaları nedeniyle kripto varlıklara kapısını daha sert kapatmasıyla ABD finansal ve hukukî regülasyon süreçlerini hızlandırmak zorunda kalmıştır. Bu anlamda SEC tarafından bitcoinle ilgili fonlar içinde ETF başvurularının kabul edilmesi önemli finansal regülasyonlarından olmakla birlikte kripto paraların zaman içinde global anlamda ülkeler açısından daha fazla kabul göreceğine ilişkin kuvvetli bir emaredir.
